Дванаесет автопатски проекти се под ризик од губење на средствата во ПНРР.

Дванаесет автопатски проекти се под ризик од губење на средствата во ПНРР.

јули 16, 2025

Делот на Ердељската автопат A3 UMB, целата автопатска делница A7 Плоешти–Фокшани и двата краја на автопатот А8 Униреа ги губат финансиските средства добиени од PNRR, односно од Националниот план за закрепнување и отпорност на Романија. Причината за ова е што се појавиле проблеми во повеќе постапки за јавни набавки, а одредени делници не биле завршени во предвидениот рок – ова произлегува од информациите и документите до кои дојде Economedia. Одлуката за повлекување на инвестициите е донесена затоа што се откриени сериозни неправилности при добивањето и користењето на неповратните и повратни средства обезбедени за Романија преку Механизмот за закрепнување. Според официјалните документи, вкупно дванаесет јавни набавки на делници од експресни патишта – на автопатите A3, A7 и A8 – имале грешки во процесот на реализација. Според податоците на Economedia, кај тендерите за овие договори, постоеле разлики меѓу информациите објавени во електронскиот систем за јавни набавки на Романија (SICAP) и оние на официјалната страница за јавни набавки на Европската Унија (JOUE). Овие недостатоци најмногу се однесуваат на тендерите распишани меѓу 2019 и 2022 година. Една од типичните грешки е што за осум договори за изведба, кога постапката за јавна набавка била суспендирана, на европско ниво не бил објавен официјален изменет соопштение.

Ова, меѓу другото, ги засегна деловите од автопатот Брашов–Таргу Муреш–Клуж–Орадеа, како и разни работи на делницата Бузеу–Фокшани. Исто така, кај уште четири договори, во меѓународниот систем немало информации за евентуални промени на роковите за понуда, критериумите за избор или проценетите вредности. Драгош Пислару, министерот задолжен за европски инвестиции и проекти, веќе претходно призна дека се соочиле со пречки во процесите на јавна набавка за одредени делници од автопати и други инвестиции, и дека поради овие проблеми го изгубиле финансирањето од PNRR – не се засегнати само оние проекти што се физички во задоцнување со термините. Пислару, сепак, подвлече дека се бараат алтернативни извори за да можат деловите на автопатите A7 и A8 што се погодени, сепак да се изградат. На прес-конференција, министерот истакна дека причината за исклучување на овие делници не е задоцнувањето во изведбата, туку проблемите исклучиво се поврзани со постапките за јавни набавки. Тој посочи дека еден од главните проблеми била неподнесувањето изменети објави во официјалниот систем за јавни набавки на Европската Унија (JOUE), со што се прекршени европските прописи. Кристијан Пистол, директорот на Националната компанија за управување со патиштата (CNAIR), потврди дека навистина немало усогласеност меѓу романските и европските платформи за јавни набавки, но според него за тоа не е директно одговорна CNAIR: поврзувањето на информатичките системи не е задача на изведувачките органи. Пистол смета дека еден од факторите за одолговлекувањето на постапките за јавна набавка е тоа што одговарале на прашањата на понудувачите, што е вообичаена пракса и за други постапки. Тој додаде дека денес двете платформи автоматски се поврзуваат, па такви проблеми во иднина не се очекуваат. Во врска со случајот, владата подвлекува дека ќе направи сé што е можно за да обезбеди финансирање за клучните делници на автопатите A7 и A8, дури и ако тоа не биде реализирано од европските извори за закрепнување.